Bu yazımda sizlere çocuklarda tuvalet alışkanlığı ne zaman ve nasıl kazandırılır konusundan ve daha fazlasından bahsedeceğim.
Tuvalet eğitimi, hiç kimsenin yardımını almadan, kimsenin hatırlatmasına gerek duymadan, çocuğun kendi kendine tuvaletinin geldiğinin farkına varması ve tuvalete giderek tuvaletini yapmasıdır. Tuvalet eğitimi çocuğun sosyal gelişiminde önemli bir yere sahiptir.
Fizyolojik gelişimini henüz tamamlamamış bir çocuğa tuvalet eğitimi vermeye çalışmak sürecin yıpratıcı ve sorunlu olmasına neden olacaktır. Çocuğun kasları henüz gelişmediği için siz ne anlatırsanız anlatın, çocuğun elinden gelen bir şey olmadığı için söylediklerinizi yapamayacağını unutmamalısınız.
Çocuklarda Tuvalet Alışkanlığı Ne Zaman Kazandırılır ?
Tuvalet eğitimi yaklaşık olarak 24-36 ay arasını kapsamaktadır. Tuvalet yapmayı ilgilendiren organlar bu dönemlerde gelişmektedir. Bu dönemden önce çocuk tuvaletinin geldiğini hissetse bile tutamaz.
Tüm çocukların kendilerine özel gelişim süreci bulunmaktadır. Bazı özel durumlar, geçirilen hastalıklar hatta ortam değişiklikleri bile çocukların ruhsal ve fizyolojik olarak etkilediği için, tuvalet alışkanlığı kazanma yaşı her çocuğun kendi özel durumuna göre değişiklik gösterebiliyor. Bundan dolayı alışkanlık kazanma yaşı 18 – 48 ay arası bile normal kabul edilebilir. Amacınız çocuğa tuvalet alışkanlığını erken öğretmek değil çocuğunuz için en doğru zamanı belirlemek olmalıdır.
Fizyolojik gelişimini tamamlamamış bir çocuğa tuvalet alışkanlığı kazandırmaya çalışmak sürecin yıpratıcı ve sorunlu olmasına neden olacaktır. Ayrıca çocuğunuzun ileride bazı ruhsal sorunlar yaşamasına da neden olabilir.
Çocuğu Erken Yaşta Tuvalete Zorlamanın Zararları
📌 Çocuğunuzun toprak ve kakası gibi yenilmeyen şeyleri yemesine,
📌 Çocuğunuzun kabız olmasına,
📌 Yetişkinlik döneminde inatçı, titiz, cimri ve takıntılı bir kişiliğe sahip olmasına neden olur.
Çocuğun Tuvalet Eğitimine Hazır Olduğu Nasıl Anlaşılır ?
✨ Kendi başına rahatlıkla yürüyebiliyorsa,
✨ Kendi başına kıyafetlerini çıkartabiliyorsa,
✨ Gün içinde bezi 2-3 saat kuru kalıyorsa,
✨ Öğle uykusundan kuru kalkıyorsa,
✨ Bezi kirlendiğinde rahatsız oluyorsa çocuğunuz tuvalet eğitimine hazır demektir.
Tuvalet Eğitimini Zorlaştıran Nedenler
❕❗ Yukarıda bahsettiğim becerileri yaşı gelmesine rağmen bazı nedenlerden (hastalık, travma vb.) dolayı kazanamamış olması,
❕❗ Çocuğun sık sık kabızlık sorunu yaşaması,
❕❗ Kreşe başlama veya kardeş değişikliği, bakıcı değişimi, taşınma, ölüm, gibi son zamanlarda hayatında olan ani değişimler,
❕❗ Çocuğa yardımcı olacak kişinin sinirli, gergin, sabırsız olması ve yeterli zaman ayırmaması,
❕❗ Bu deneyimi yaşarken birden fazla kişinin müdahale ediyor olması gibi nedenler durumu zorlaştırabilir.
❕❗ İstenmeyen durumlar olduğu zaman ya da başarısızlık durumlarında çocuğunuzu kesinlikle azarlamayın, cezalandırmayın ve utandırmayın.
Gündüz Eğitimine mi Gece Eğitimine mi Önce Başlanır ?
Gündüz tuvaletini kontrol etmek gece kontrol edebilmekten daha tamamlanacağı için gece altını ıslatmak daha uzun sürebilir bu süre 5 yaşına kadar sürebilir.
Tuvalet eğitimine karar verdiyseniz eğer bezi gece ve gündüz kesinlikle bez takılmamalıdır.
Tuvalet eğitimini gündüz ve gece olarak ayırmak çocuğun kafasında çelişkilerin olmasına neden olacağı için ayrı ayrı verilmesi düşünülmemelidir. Çocuğa gündüz bez takmayıp gece bez takmak sürecin uzamasına neden olabilir.
Yani tuvalet eğitimi gündüz ve gece olmak üzere iki aşamalı olarak düşünülmemelidir.
Tuvalet Eğitiminde Gece Ne Yapılmalı ?
✅ Gece eğitiminde bez geceleri de çıkartılarak yatağa koruyucu bir gereç serilebilir.
✅ Gece kuruluğunu sağlamak için çocuk uyumadan en az 2 saat önceden sıvı alımı azaltılmalıdır.
✅ Çocuk uyumadan önce tuvalete götürülmelidir.
✅ Gece uyku sırasında 2-3 saatlik aralarla uyandırılarak bilinci tam olarak açıkken tuvalete gitmesi sağlanmalıdır.
Çocuğunuza bu süreci anlatırken “gece tuvaletin gelirse eğer yardım etmem için beni uyandırabilirsin” gibi bir yaklaşım sergileyerek zorlayıcı olmayacak şekilde çocuğunuza destek olabilirsiniz.
Bütün bu aşamaları uygularken sabırlı olmak, yapılan eylemleri çocuğa açıklamak ve çocuğu suçlayıcı davranışlardan kaçınmak çok önemlidir.
Erkek çocukları fizyolojik yapıları nedeniyle özellikle gece tuvalet kontrolünün sağlanması konusunda gecikebilirler. Burada önemli olan nokta 5 yaşına kadar uzamış gecikmelerdir. 4 yaşından sonra çocuğunuz hala tuvalet eğitimini alamadıysa ilk olarak fizyolojik kontrolleri yapılmalı daha sonra ruh sağlığı uzmanlarına başvurulmasında fayda vardır.
Tuvalet Eğitiminde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
🔆 Genellikle çocuklar 2 ya da 2 buçuk yaşından sonra tuvalet eğitimi için hazır olurlar. Çocuğunuza kesinlikle zorla tuvalet eğitimi vermeye çalışmayın. Çocuk kendiliğinden tuvalete ya da lazımlığına ilgi duymaya başlayana kadar, tuvalete oturmak için fiziki olarak yeterli olana kadar, pantolonunu indirmeyi öğrenene kadar, çişi veya kakası geldiğini ifade edebilene kadar bekleyin.
🔆 Tuvalet eğitimi boyunca çocuğun bezsiz dolaşmasını sağlayın.
🔆 Çocuğunuz lazımlığına ya da tuvalete oturduğu zaman tuvaletini yapmasa bile gösterdiği çabadan dolayı “Bravo, Aferin” gibi övgü sözcükleriyle motive edin.
🔆 Çocuğunuzla konuşarak onun da büyük bir abla-ağabey gibi tek başına tuvalete gidebileceğine inandığınızı söyleyin.
🔆 Eğer çocuk altına kaçırırsa bağırmak ya da cezalandırmak yerine “Belki bir daha ki sefere tuvalete yetişmeyi başarabilirsin” gibi destek veren cümleler kurun.
🔆 Gece altına ıslatmasını engellemek için akşam yatma vaktinden 2 saat önce sıvı alımını azaltın.
🔆 Çocuğunuzun bir çizgi film ya da kitap karakterini örnek almasını sağlayarak örnek aldığı modelin çocuğu motive etmesini ve tuvalet eğitimini kolaylaştırmasını sağlayın.
Tuvalet eğitiminin süresi çocuğun fizyolojik gelişimine, motor gelişimine ve ruh sağlığına göre değişiklik göstereceği için çok fazla sabır gerektiren bir dönemdir. Bu dönemde çocuğunuzun yanında olduğunuzu motive edici sözlerle ona hissettirerek bu sürecin en iyi şekilde geçmesini sağlayın. Unutmayın ki sevgi ve şefkat çocuğun en çok ihtiyaç duyduğu şeydir.
Sıkça Sorulan Sorular
Tuvalet eğitimi kaç yaşında verilmeli ?
- Tuvalet eğitimi yaklaşık olarak 24-36 ay arasını kapsamaktadır.
Çocuğa tuvalet eğitimi verirken gece bez bağlanır mı?
- Tuvalet eğitimine karar verdiyseniz eğer bezi gece ve gündüz kesinlikle bez takılmamalıdır. Bez takmak yerine yatağa koruyucu bir materyal sermek daha doğru olacaktır.
Gece tuvalete nasıl alıştırılır ?
- Gece kuruluğunu sağlamak için çocuk uyumadan en az 2 saat önceden sıvı alımı azaltılmalıdır. Çocuk uyumadan önce tuvalete götürülmelidir. Gece uyku sırasında 2-3 saatlik aralarla uyandırılarak bilinci tam olarak açıkken tuvalete gitmesi sağlanmalıdır.
Çocuklarda Tuvalet Alışkanlığı Ne Zaman ve Nasıl Kazandırılır ? başlıklı yazımız ile ilgili aklınıza takılan sorularınızın yanıtını alabilmeniz için veya blogda yer almasını istediğiniz konuları belirtmek için aşağıda bulunan yorumlar kısmını kullanarak bizimle iletişime geçebilirsiniz.
🔵 İbucold C Nedir ? İbucold C Ne İşe Yarar ? İbucold C SGK Karşılıyor mu ? İbucold C Fiyat başlıklı yazımızı da okumanızı öneririz.
Dilerseniz buradabilgi.com‘u İnstagram hesabından da takip edebilirsiniz.