Mide bulantısı, mide bölgesinde oluşan rahatsız edici ve huzursuzluk veren bir rahatsızlıktır. Mide bulantısı kusmanın ilk aşamasıdır diyebiliriz. Kusmak ise mide içerisindekilerin zorla, isteyerek ya da istemsiz olarak ağızdan dışarıya boşaltılmasıdır. Mide bulantılarının bazen hastalık belirtisi olduğu görülürken, bazen de geçici bir durum olduğu görülmektedir.
Mide bulantısına neden olacak birçok neden vardır. Çoğu kişi de asıl nedeni belirlidir, virüsler, sindirim sorunları, hamilelik veya kötü bir koku alınması gibi birçok nedenden dolayı oluşmaktadır.
Mide enfeksiyonları, kalp krizi, bağırsak enfeksiyonları ve menenjit gibi birçok farklı hastalık mide bulantısına neden olmaktadır. Bulantı ve kusma ile ilgilenen birçok bölüm bulunmaktadır. Bu bölümler gastroenteroloji, dâhiliye, psikiyatri, nöroloji, jinekoloji, KBB’dır. Kusma, çok ciddi hastalıkların da belirtisi olabilmektedir bu yüzden mutlaka doktor kontörlünde önlem alınması gerekmektedir.
Mide Bulantısı Neden Olur?
Mide bulantısının çok farklı nedenleri olabilir. Akla ilk gelen mide hastalıkları da olsa her zaman bulantının nedeni mide olmayabilir. Kusma, aslında zararlı maddelerin atılmasını ve hastanın rahatlamasını sağlamaktadır. Mide bulantısı sebeplerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
- Besin zehirlenmesi
- Mide-bağırsak enfeksiyonları
- Hamilelik
- Mide hastalıkları
- Araçta meydana gelen bulanma
- Stres
- Sigara ve alkol kullanımı
- İlaç kullanımı (kemoterapi veya ağrı kesiciler gibi)
- Vertigo, kulak çınlaması
- Migren
- Tansiyon ve şeker düşüklüğü
- Beyin tümörü
- Apandisit
- Bazı kokulara karşı tepki
Sevmediğimiz kokular, araba tutması, hamilelik, sinir stres gibi nedenler mide bulantısına en çok yol açan etkenlerdir. Ancak belirli bir süre sonra geçeceği için bu bulantılar normal karşılanmaktadır.
Çocuklarda Mide Bulantısı veya Kusma
Bulantının nedenleri yaşa göre değişiklik göstermektedir. Çocuklarda bulantı-kusma, hafif ve kısa sürede geçecek bir hastalığın, gıda zehirlenmesi, süt alerjisi veya viral bir enfeksiyon, çocukta öksürme ile yüksek ateşin görüldüğü hastalıklar nedeniyle yaygın olarak görülmektedir.
Bebeklerde özellikle emme sonrası, ağzının kenarından taşan zararsız kusmalar görülmektedir.
Çocukların doktora götürülme durumlarından bahsedecek olursak eğer;
- Küçük bir çocukta zorlanarak veya fazla miktarda kusma oluyorsa,
- Üç aydan küçük bir bebekte kusma ile birlikte ateş varsa mutlaka doktora götürülmelidir.
- Görülen bu rahatsızlıklar bağırsak tıkanıklığının belirtisi olabilir.
Yemek yedikten kısa bir süre sonra ortaya çıkan bulantı veya kusmaya gıda zehirlenmesine, gastrite yani mide zarının iltihabı veya ülsere neden olabilmektedir.
Küçük çocuklarda mide bulantısı ve kusma dehidrasyona (susuzluk) neden olmaktadır. Özellikle ishal belirtilerinin görüldüğü durumlarda çocukların susuz kalma riski çok daha yüksektir. Çünkü küçük çocuklar çoğu zaman dehidrasyon belirtilerini ifade edemezler. Bu yüzden yetişkinler yaygın dehidrasyon belirtilerine dikkat etmelidir.
Dehidrasyon belirtileri aşağıdaki gibidir;
- Kuru dudaklar ve ağız
- Çukurlaşmış gözler
- Hızlı nefes alma
- Tansiyon düşüklüğü
- Artan vücut ısısı
- Baş dönmesi
- Koyu renkli idrar
- Çok su içmenize rağmen azalmayan susuzluk hissi
Su kaybı bulguları yoksa eğer yaşına uygun olarak normal beslenmelidir.
- Bebeklerde anne sütü ile,
- Yaşı daha büyük olan çocukların su, sulandırılmış meyve suyu, ayran, patates ve ekmek sık sık ve az miktarlarda verilmesi gerekmektedir.
Hamilelikte Mide Bulantısı ve Kusma
Hamileliğin başlangıcından itibaren tüm gebeliklerin yaklaşık %50 – % 90’ında mide bulantısı, % 25 – % 55’inde ise kusma görülür. Anne adaylarının çoğunda bulantı ve kusma hafif seyrederken 3. aydan sonra azaldığı hatta kaybolduğu görülmektedir.
Bazı hamilelik süreçlerinde, bulantı ve kusma çok şiddetli geçebilir ve tüm gebelik boyunca devam edebilir. Hamiliğinizde hiçbir şey yiyemeyip, kilo kaybediyorsanız, sıvı ve mineral dengeniz bozuluyor demektir. Bu duruma ise hyperemesis gravidarum adı verilir ciddi bir tedavi ve izlem gerektiren bir sağlık sorunudur.
Hamilelikte mide bulantısına iyi gelen şeyleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
- Mide bulandıran kokulardan uzak durmalıdır.
- Az ve sık yiyerek öğün sayısı arttırılmalıdır.
- Proteini yüksek, yoğurt gibi atıştırmalıklar, gün boyunca alınmalıdır.
- Aşırı koku yayan çiçek, deterjan vb. eşyaların uzak yerlere konulmalıdır.
- Sabah kusmaları için yatağınızdan kalkmadan önce bir miktar tuzlu kraker vb. şeyleri tüketmek mide bulantısına iyi gelmektedir. Bu şekilde rutin kusmalar büyük ölçüde engellenecektir.
- Papatya ve ıhlamur çaylarının içine limon sıkarak tüketmeniz mide bulantınızın azalmasını sağlayacaktır.
- Mide bulantısına kekik çayı da iyi gelmektedir. Kekik çayı 12 haftadan sonra tüketilebilir. 12 haftadan önce tüketilmesi hamileler için risk taşıyabilir.
- Taze zencefilden yapılan çay da mide bulantılarını önlemektedir. Çayın yerine zencefil koklamak da mide bulantısını bastırır.
Mide Bulantısına Neler İyi Gelir ?
Evde yapılacak basit yöntemler ile mide bulantılarından kurtulmak mümkündür. Evde bulunabilecek bitkisel ürünler ve gıdalar mide bulantısına iyi gelmektedir. Aşağıda mide bulantısını geçirecek bazı yiyecek ve içecekler yer almaktadır;
- Zencefil, sindirim sistemi bozuklukları için çok tercih edilen bir bitkidir, bu yüzden mide bulantısına da çok iyi gelmektedir. Zencefili dilimleyerek demledikten sonra içmek mide bulantısı ve ağrısına iyi gelir. Sindirim sorunları için taze zencefil yerine kuru toz zencefil de tercih edilebilir.
- Sıvı kaybı mide bulantısını tetiklemektedir. Kısa aralıklarla birer bardak su içmek bulantınıza iyi gelecektir. Ancak midenizin boş olmaması gerekmektedir. Boş mide su içilince daha fazla bulanır.
- Limonun sindirime yardımcı olduğu bilinmektedir. Suya az miktarda limon sıkılıp, gün boyunca bu suyu içmek rahatlatıcı olabilir. Ancak asitli bir meyve olduğu için fazla kullanılırsa bulantıyı daha da arttırabilir.
- Patates haşlamasının sınırlı sayıda tüketilmesi mide bulantısını geçirmek için en çok kullanılan besinlerden biridir. Ayrıca fazla aside bağlı mide ağrısında asidi emerek midenin asit dengesinin düzenlenmesine yardım eder.
- Nane-limon çayı da patates haşlaması gibi mide bulantısına oldukça iyi gelmektedir. Nanenin aromasına ve kullanılacak olan miktara dikkat etmek gerekir. Bazı insanlarda yoğun aroması bulantının daha çok şiddetlenmesine neden olmaktadır.
- Papatya veya rezene çayının da mide bulantısını geçirmede oldukça etkili olduğu bilinmektedir. Çay yapıldıktan sonra küçük yudumlarla içilmelidir. Ilık bir şekilde tüketilmelidir ve mümkünse şeker yerine bal ile tatlandırılmalıdır.
- Leblebi, kraker gibi tuzlu atıştırmalıkla da mide bulantısı hafifletilebilir.
- Protein yetersizliği de mide bulantısına neden olabilir. Fındık, fıstık, badem, ceviz gibi proteini yüksek besinler tüketilebilir.
- Mide bulantısına iyi gelen şeyler arasında temiz hava da büyük bir yere sahiptir. Havasız ortamlardan uzaklaşmanız hatta açık hava da yürüyüş yapmanız mide bulantınızın hafiflemesini sağlayacaktır.
Bulantılarınız bu yöntemleri uyguladığınız zaman da geçmiyorsa eğer uzman bir doktora görünmelisiniz.
Mide Bulantısı Nedir ? Mide Bulantısına Neler İyi Gelir ? başlıklı yazımız ile ilgili aklınıza takılan sorularınızın yanıtını alabilmeniz için veya blogda yer almasını istediğiniz konuları belirtmek için aşağıda bulunan yorumlar kısmını kullanarak bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Dilerseniz buradabilgi.com‘u İnstagram hesabımızdan da takip edebilirsiniz.